Historie Noord-Holland
Holland was het voornaamste gewest over de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werden een Bataafse Republiek uitgeroepen. Na een staatsgreep over 21 januari 1798 werden op 23 april 1798 de Acte over Staatsregeling aangenomen, waarmee de antieke gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. Een republiek werden onderverdeeld in 8 departementen met zo heel wat mogelijk gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
het departement aangaande Texel
het departement betreffende de Amstel
dit departement van de Delf
Tevens lagen ook het departement aangaande de Schelde en Maas en dit departement van de Rijn deels op Hollands grondgebied.
Tenslotte voldeed de nieuwe opstelling niet en na de instelling in 1801 aangaande het Bataafs Gemenebest werd het departement Holland ingesteld volgens een oude gewestelijke grenzen betreffende Holland. In 1806 werden dit Bataafs Gemenebest vernieuwen via dit Koninkrijk Holland. Dit jaar daarop werden dit departement Holland opgedeeld in dit departement Amstelland (overeenkomend betreffende Noord-Holland) en dit departement Maasland (overeenkomend betreffende Zuid-Holland). Na in 1811 dit Koninkrijk Holland voor dit Franse Keizerrijk werden gevoegd, werden Amstelland voor Utrecht gevoegd tot het département de la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werden Maasland omgedoopt tot département des Bouches-een-la-Meuse - Monden betreffende een Maas.
Nadat de Fransen einde 1813 uit Holland gevlucht waren, was de indeling aanvankelijk ongewijzigd. Betreffende een Grondwet aangaande 29 maart 1814 werden de departementen verwisselen via provinciën ofwel landschappen. Zuiderzee en Monden betreffende de Maas werden verenigd in een provincie Holland. Via minister Met Maanen werden in de grondwetcommissie alsnog een naam Holland en West-Friesland voorgesteld "om aan het verlangen met achtenswaardige Noordhollanders ... toe te melden", maar dit werden via een rest van de commissie verworpen.[2]
Een nieuwe provincie kreeg in 1814 twee gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam betreffende een voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen terug aangaande Friesland naar Holland, doch ons deel betreffende Hollands Brabant bleef bij Noord-Brabant en in 1815 werden tevens het laatste Hollands Brabant, het Land over Altena, voor Noord-Brabant gevoegd. Tenslotte werden in 1820 een grens met Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Teneinde de dominantie te reduceren werd Holland voor een grondwetsherziening van 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. Een noodzaak hiertoe werden in Zuid-Holland niet gevoeld. In Noord-Holland gold het immers in sterke mate vanwege Amsterdam, dat in 1838 dit provinciaal gerechtshof met zich voorbij zag kunnen ten gunste met Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd voor een overheersende staat met Amsterdam en drong men aan op de genezing met de verdeling bijvoorbeeld deze was tussen dit Noorder- en Zuiderkwartier vanwege 1795. Hier werd desalniettemin niet aan tegemoetgekomen. Na de Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werden deze voor Noord-Holland gevoegd, waarop Zuid-Holland in 1864 dit grootste deel met de gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden de eilanden Vlieland en Terschelling bij een provincie Friesland ingedeeld.[3] Het voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit van Noord-Holland.
Om 2010 tot 2012 was daar enige tijd sprake van ons samenvoeging aangaande een provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werd overduidelijk dat deze regelen betreffende een baan zijn.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto betreffende dit Noorderkwartier, de IJsselmeerpolders en een deel van Friesland
Noord-Holland bestaat grotendeels uit een kopvormig schiereiland tussen een Noordzee, de Waddenzee en dit IJsselmeer. In dit zuiden grenst de provincie met Zuid-Holland en Utrecht, in het oosten via geneesmiddel over de Houtribdijk en Hollandse Brug met de provincie Flevoland en in dit noorden door remedie aangaande een Afsluitdijk aan een provincie Friesland.
Een provincie mag worden onderverdeeld in ons noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en een zuidelijk deel, waarbij het Noordzeekanaal (en in vroegere tijden het IJ) ingeval grens fungeert.
Ten zuiden van dit Noordzeekanaal liggen de stedelijke gebieden met Amsterdam, Haarlem, de Haarlemmermeer met een luchthaven Schiphol en tevens dit Gooi, alsmede een dichtbevolkt gebied, doch betreffende een landschappelijk volkomen ander karakter (bosrijk en ook niet volkomen vlak).
Ten noorden over het Noordzeekanaal bevinden zichzelf een Zaanstreek en andere, kleinere, delen en dorpen. Een dichtstbevolkte zone loopt tot wat voorbij de stad Alkmaar. Daar bevinden zich in het deel van de provincie tevens landelijker gebieden: Waterland, de grote droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en volkomen in dit noorden de Kop aangaande Noord-Holland betreffende het uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, het voormalige eiland Wieringen en dit waddeneiland Texel.
De westkust waarom niet meer weten aangaande een provincie is grotendeels via duinen beschermd. Hier liggen beroemde badplaatsen wanneer Zandvoort, IJmuiden, Wijk met Zee, Egmond aan Zee en Bergen. Daar waar een duinen via de Noordzee waren verzwolgen, werd de Hondsbossche Zeewering aangelegd.
De streek tussen Haarlem, Velsen (met allebei de zijden aangaande dit Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar opgewonden Kennemerland. Een deel betreffende Kennemerland vormt een IJmond, betreffende een Hoogovens en andere industrie: dit kan zijn dit westelijk gebied over dit Noordzeekanaal, betreffende indien middelpunt een haven en sluizen met IJmuiden. Ten noorden van Kennemerland ligt de oude marktplaats Schagen en op de noordpunt betreffende dit schiereiland een marinehaven Den Helder, tevens veerhaven voor Texel.
Aan een oostkust liggen historische steden wanneer Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en verder het eiland Marken en de opmerkelijke vissersplaats Volendam.
De voornaamste binnenwateren in Noord-Holland zijn het IJ (heb je ons zeearm) en dit Noordzeekanaal met de daarin, al dan niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en het Noordhollandsch Kanaal en het Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland geraken meerdere dialecten gesproken. Landelijk geniet het Amsterdams een meeste bekendheid, dat uitgezonderd in Amsterdam in steden zodra Alkmaar, Purmerend en Hoorn veel is te horen, omdat hier veel Amsterdammers wonen. De meest kenmerkende dialecten vindt men op dit platteland. Op welke manier noordelijker men komt, op welke manier verdere dit lokale dialect van de standaardtaal afwijkt; met name dit Tessels en dit Wierings beschikken over ons enorm persoonlijk karakter.
Precies als in andere dialectgebieden is ook in Noord-Holland sprake aangaande een teruggang aangaande de dialecten. Toch zijn sommige dialecten alsnog opvallend vitaal. Betreffende name dit Volendams is ter plaatse alsnog enorm meestal gesproken. Verschillende dialecten, bijvoorbeeld dit Aalsmeers, bestaan nagenoeg verdwenen.
Dit IJ kan zijn vanouds een barrière en dat blijkt ook uit de dialecten. Een dialecten ten noorden over dit IJ bestaan een meest afwijkende.
Bij het IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans ook in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te horen)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
Een dialecten ten zuiden over dit IJ en Noordzeekanaal lijken verdere op een dialecten betreffende Zuid-Holland en worden taalkundig dan ook dikwijls als Zuid-Hollands beschouwd. Immers nemen een traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts ons overgangspositie in, met zowel Noord- indien Zuid-Hollandse kenmerken. De Gooise dialecten, welke intern vrij divers bestaan, blijven in de Utrechtse band.
Boven dit IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
Een dialecten aangaande vanouds geïsoleerde gemeenschappen ingeval Volendam, Egmond of de Waddeneilanden beschikken over een heel eigen ontwikkeling doorgemaakt en bestaan op enkele punten heel conservatief gebleven, waar ze zichzelf op overige punten juist opvallend hebben vernieuwd en daarom bijzonder scherp aangaande de omliggende dialecten bestaan kunnen afwijken.
De indeling met een dialecten boven het IJ kan zijn problematisch en kan zijn aanleiding geweest tot verschillende polemieken in een taalwetenschap. Dikwijls is op een verwantschap met het Fries gewezen: betreffende name een conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) hebben heel wat achterbaks met dit Fries. Heel wat onderzoekers vermoedden een Fries substraat: een oorspronkelijke taal zou Fries zijn geweest. Het Hollands zou het Fries pas laat verdrongen hebben en heeft dit nimmer absoluut mogen vernieuwen, opdat Friese vormen en constructies nog voortleven in een dialecten. Hoewel die kijk op deze website theorie heel wat aanhang heeft, is ze door andere taalkundigen over een hand gewezen en zouden een Friese vormen eerder op ontlening en dit bedrijf toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV kan zijn een overheids-NV, gesticht op 3 juli 2004, met een Provincie Noord-Holland mits enige aandeelhouder. De organisatie zorgt in opdracht betreffende de besturen met een recreatieschappen vanwege de ontwikkeling, vatbaarheid, dit beheer en verzorging over zes recreatiegebieden in Noord-Holland: Het Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Natuur Noord-Holland
In officiële site Noord-Holland zijn een paar grote nationale parken: dit Nationaal Park Duinen aangaande Texel (de gehele westzijde aangaande Texel) en dit Nationaal Park Zuid-Kennemerland (een brede duinstrook met Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Ernaast bestaan er in Noord-Holland ons tiental overige door Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder dit Noordhollands Duinreservaat (van Wijk met Zee tot Schoorl), de Schoorlse Duinen en de Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte bestaan er in Noord-Holland alsnog vele overige vollere en kleinere natuurgebieden, neem een ​​kijkje op deze website bijvoorbeeld het Goois Natuurreservaat, een Hulk, het Naardermeer, dit Balgzand en een Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. plaats via Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland voor dit hoofdartikel over dit onderwerp.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland is van 2016 ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort